BİLGİ AL FORMU
Size daha hızlı ulaşabilmemiz için iletişim formunu lütfen eksiksiz doldurunuz.
Kompansatör tesisatların olmazsa olmaz parçalarından biridir. Boru hatlarındaki ısıl genleşmeler ilk dönemlerden itibaren büyük bir sorun olarak ortaya çıkmış ve bu sorunlara çözüm bulunmaya çalışılmıştır. Çözüm expansion joint de denilen bu elemanlar ile gelmiştir.
Günlük hayatta kimsenin görmediği ama son derece önemli işlevi olan bu elemanla boru hatlarının genleşmesi ve büzülmesini, bu nedenle tesisatta oluşan titreşimleri ortadan kaldıran yapı elemanlarıdır ve esneklikleri sayesinde endüstriyel sistemlerin kesintisiz ve verimli çalışmasını sağlarlar…
Akışkan taşıyan ve yüksek oranda ısı değişimlerine maruz kalan boru hatlarında yaşanan genleşme ve büzüşmeyi ortadan kaldırarak endüstriyel sistemlerin çalışmasının devamlılığını sağlayan esnek elemanlara verilen isimdir.
Eğer bu elemanlar kullanılmayıp gerekli önlemler alınmazsa tesisat üzerinde bir baskı oluşur ve bu baskı tüm sisteme yansır.
Boru hatlarında ortaya çıkan büyük boyutsal değişimleri gidermekle görevli esnek metal körüklü parçalar, boru hatlarında iki amaca yönelik olarak kullanılırlar. Bu amaçlardan ilki genleşme ikincisi de titreşimdir.
Ondülasyon da denen körük, tesisatla irtibatını sağlayan bölümü yani flanş, kaynak boyun veya yivli bağlantı, layner, gerektiği durumlarda körüğü korumak için dış koruma kaver ve limitrotlar, hingeyada mafsallardan oluşurlar.
Pek çok farklı kullanım alanı bulunan ve tesisat üzerindeki baskıyı ortadan kaldırmakla yükümlü olan bu elemanlarda, bir yada daha fazla körük bulunmaktadır. En pratik ve ekonomik çözüm olarak önerilen bu elemanların imalatında genel olarak paslanmaz çelik tercih edilmektedir.
Expansion joint’lerin istenen sistemlerde verimli bir şekilde kullanılması için sıcaklık, basınç, hareket miktarı, akışkan düzeyi gibi özellikler göz önünde bulundurulmalı ve seçim bu etkenlere göre yapılmalıdır.
Sıcaklık: Kullanılacakları yerlerdeki olası tüm ısı kaynakları ve bunları sıcaklık değerleri göz önüne alınmalıdır.
Basınç: Tasarım yapılırken en önemli unsur basınç değerleridir. Bu değerlerin maksimum ve minimum ölçülerde belirlenmesi gerekmektedir.
Akışkan: Seçim yapılmadan önce, metal körük ile temas edecek olan akışkanın belirlenmesi gerekir. Bu gereklilik aşınma, paslanma ve yoğunluk durumların bertaraf edilmesinde önemli bir etkendir.
Hareket miktarı: Herhangi bir boru tesisatı ya da yapıda kullanılacak bu elemanların karşı karşıya kalacağı, hareketler de mutlaka belirlenmelidir. Bu kriterlere göre belirlenen kompansatörler, üç farklı şekildeki hareketleri alabilecek şekilde tasarlanır.
Pompalar, körükler, vantilatörler, soğutucular, soğutma kuleleri, hava kompresörlerinde kullanılmalarının yanı sıra, havalandırma sistemleri, kimya, petro kimya ve endüstriyel boru sistemleri, enerji santralleri, demir çelik endüstrisi, tersane ve gemi endüstrisinde de yoğun bir şekilde yer edinmişlerdir.
Hareketleri kullanılacakları boru hattının özelliğine göre değişkenlik gösterir.
Eksenel hareketler-Körük eksen çizgisine paralel oluşan genleşme ya da büzülme hareketleridir.
Yanal hareketler- Körük elemanı eksenine dikey olarak oluşan hareketlerdir. Birden fazla eksen üzerinde oluşabilirler.
Açısal hareketler- Kompansatörün kendi ekseni boyunca eğilmesinden kaynaklanan hareketlerdir.
Bu elemanlar kullanılacakları alanlara göre çeşitlenirler ve kullanım alanlarına göre çok farklı çeşitleri vardır.
Kauçuk, dıştan basınçlı, metal körüklü, titreşim, deprem, limit rotlu dilatasyon, eksenel metal körüklü, titreşim yutucu gibi çeşitleri olan genleşme derzleri kendi içlerinde de değişik türler barındırır ve her birinin kullanıldığı yer ve kullanılış amacı farklıdır.
Kauçuk türler boru hatlarında oluşan titreşim ve gürültüyü absorbe eden ısıya dayanıklı genleşme elemanlarıdır. Yumuşak yapısından dolayı her yöndeki hareketi absorbe edebilir ve oluşan gürültüyü izole eder. Sistemdeki termal genleşmeyi önlerken koç darbesine karşı da sistemi koruma özelliğine sahiptir. Kauçuğun yapısından dolayı ayrıca conta ve salmastra kullanımına gerek yoktur ve döner flanşları sayesinde montaj kolaylığı sağlamaktadır. Kauçuğun içerisindeki metal tel takviyesi ile maksimum 16 bara kadar dayanımı vardır.
Gürültünün önemli olduğu yerlerde kullanılmaları sorunu kaynağından çözer. Pompalar, vantilatörler, soğutucular, hava kompresörleri, tersaneler, demir çelik endüstrisi ve kimyasal uygulamalarda tercih edilirler.
Dıştan basınçlı olanlar, eksenel tip metal körüklü kompansatörlerdir. Eksenel tip metal körüklü elemanlarda hareket miktarları sınırlıdır. Çok uzun ve düz hatlarda daha az genleşme elemanı kullanımı için tercih edilirler. Yapısı gereği 30-60-90-120 mm toplam hareketleri alabilen, montaj ve kullanım kolaylığı olan eleman tipidir. Uzun tesisatlarda çok sayıda kısa kompansatör kullanmanın alternatifidir.
Dış yapısı gereği izolasyon kolaylığını da beraberinde getirirler ve yatay -düşey hatlardaki eksenel hareketleri almak için dizayn edilmişlerdir. Akışkan körüğün hem içine hem de dışında olduğundan dengeli basınç ve yüksek basınca mukavim bir yapısı vardır. Bütün boru sistemlerinde, her türlü akışkanın olduğu sistemlerde kullanılır.
Kardan mafsallı deprem kompansatörleri borulama sistemlerinde dilatasyon geçiş noktalarına koyularak, zemine oturan farklı kütlelerin getirdiği birbirinden bağımsız hareketlenmeleri ve her türlü yer hareketlerinin (sismik –deprem) sisteme getirdiği x, y, z yönündeki hareketleri absorbe eden, sistemlerin emniyetli çalışmasını sağlayan elemanlardır. Alınacak hareket miktarına bağlı olarak üretimi yapılır. Çift körük, ara boru, flanşlar ve mafsallardan oluşan bir yapıya sahiptir. Verilen hareket miktarlarına göre dizayn yapılır. Çift tarafında bulunan körükleri ve mafsalları sayesinde bütün hareketleri önleme kabiliyetine sahiptir. Bina geçişlerindeki bütün dilatasyon noktalarında, yer altı, yer üstü bütün hatlarda ve her türlü akışkanın olduğu bütün borulama sistemlerinde kullanılır.Körükler paslanmaz çelik malzeme,bağlantı malzemeleri karbon çelik veya paslanmaz çelik olarak üretilir.
Tesisatta ortam sıcaklığından ya da akışkan nedeniyle oluşan titreşim hareketlerinin veya uzama kısalmaların absorbe edilmesini sağlayan körüklü esnek bağlantı elemanlarıdır. Buhar, kızgın yağ, kalorifer tesisatları, pompa çıkışları ve yangın tesisatlarında kullanılırlar. Ü
Döner flanşlı, sabit flanşlı, kaynak boyunlu ve oluklu geçmeli gibi farklı modelleri vardır.
Eksenel tipler, boru hatlarından geçen akışkanların sıcaklık farklarından oluşan genleşmeleri̇, boru ekseni boyunca absorbe eden makine elemanlarıdır.
Boru hatları bölümlere ayrılarak, oluşan genleşme miktarları hesaplanıp, bu hesap değerlerine bağlı olarak eksenel tip metal körüklü kompansatörlerin boru hattı boyunca montajı yapılır.
Standart 30 mm ve 60 mm toplam hareketli olarak imal edilir. Boru hattına ve isteğe bağlı olarak farklı hareket miktarlarını içeren kompansatör imalatı da mümkündür.
Ana elemanı paslanmaz çelik malzemenin formlanması sonucu oluşan körüktür. Talebe ve ihtiyaca bağlı olarak yan elemanları vardır. Layner, Limitrot, Kaver.
Kullanılan akışkan basıncı, sıcaklığı ve cinsine göre körüğün et kalınlığı, kat sayısı ve yan elemanları seçilir.
Limit rotlular borulama sistemlerinde dilatasyon geçiş noktalarına koyulur. Zemine oturan farklı kütlelerin getirdiği birbirinden bağımsız hareketlenmeler ile her türlü yer hareketlerinin sisteme getirdiği yatay ve düşey düzlemdeki hareketleri absorbe ederek, sistemlerin emniyetli çalışmasını sağlayan elemanlardır. Alınacak hareket miktarına bağlı olarak üretimi yapılır.
Limit rotlular, çift körük, ara boru, flanşlar ve rotlardan oluşan yapıya sahiptir. Çift tarafında bulunan körükleri ve limit rotları sayesinde çökme hareketlerini önleme kabiliyetine sahiptir.
Bu elemanlar bina geçişlerindeki bütün dilatasyon noktalarında, yer altı, yer üstü bütün hatlarda ve her türlü akışkanın olduğu bütün borulama sistemlerinde kullanılır. Kullanılan malzemeler de, körüklerde paslanmaz çelik, bağlantı malzemelerinde karbon çelik veya paslanmaz çelik olarak karşımıza çıkar.
Sıcak ve soğuk su sistemleri, basınçlı hava, kızgın su, buhar, kızgın buhar, kızgın yağ sistemleri gibi kullanım alanları vardır.
Titreşim yutucu metal körüklü olan türleri, pompa, hidrafor, kompresör gibi titreşim yaratan cihazların giriş ve çıkışlarına bağlanarak,oluşan titreşim ve gürültüleri alan, boru sistemine aktarmayan, sistemi rahatlatan elemanlardır.
Özel paslanmaz çelikten oluşan körüğü bu titreşimleri emmek için tasarlanır. Körükler çift katlı imal edilir ve özel testlerden geçirilir. Düşük sıcaklık ve akışkan su olan sistemlerde kauçuk tür olanları kullanılır. Yüksek sıcaklık, değişik akışkan ve yüksek basınç uygulamalarında ise metal titreşim yutucu tip uygulanır. Metal titreşim yutucu elemanlar limit rotlar ile kullanılır.
Klima, havlandırma sistemleri, sıhhi tesisatlar, hava kompresörleri, boru hatları, kanalizasyon ve drenaj hatları, pompalar, emme ve basma ağızları, sıcak hava hatları, kimyasal tesisler, endüstriyel tesisler, güç makineleri ve marin uygulamaları bu kompansatör türünün kullanıldığı alanlardır.
Yüksek katlı yapıların ısıtma ve sıcak su kolon hatlarında sıcaklık farkından oluşan genleşme ve büzülme hareketlerinin alınması için boru tipi olan genleşme elemanları kullanılır.
Kolon hatlarında düşey olarak bağlanan elemanlar körüğün açılıp kapanması ile genleşme ve büzülmeleri alarak sistemin emniyetli çalışmasını sağlar.
90/70 c ısıtma tesisatı kolonlarında her katta yaklaşık 3 mm’lik genleşme olur. 7 katlı (21mt) bir binanın kolon hattındaki genleşme, havalık ve ana hat toplamasındaki dirseklerle alınabilir. 7 kattan yüksek binaların kolon hatlarında kullanılması zorunlu olan boru tipi genleşme elemanları en fazla 30 metrede bir (10 katta bir) kullanılmalıdır.
Egzoz uygulamalarında kullanılan türdür. Bu uygulamalarda kullanılacak genleşme kompansatörleri laynerli olmalıdır, küçük çaplı ve özel laynerler seçilmelidir. Ayrıca seçim yapılırken güneşe direkt maruz kalınması nedeniyle sıcaklığın aşırı yükselebileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Genellikle deniz taşımacılığında ve gemilerde kullanılan genleşme elemanıdır.
Çelik kompansatör ya da paslanmaz çelik körükler, kompansatörün ana yapısını oluşturan elemandır. En önemli kısmı ondülasyondur, paslanmaz CR-NI çeliktir. Paslanmaz çelikler mantenzitik, ferritik ve ostenitik olmak üzere üç kısma ayrılır.
Ondülasyon malzemesi olarak diğerlerine göre üstün vasıflara sahip ostenitik paslanmaz çelikler kullanılmaktadır. Bu çelikler soğuk haddeleme özelliğine sahiptir. Malzemenin elastik çalışma aralığının artması yorulmaları ve kayıpları azaltır. Ostenitik paslanmaz çelikler yüksek korozyon mukaveti, yüksek mekanik mukavemet, yüksek elastik limit ve kaynak işlemine uygunluk gibi özelliklere sahiptirler.
Ondülasyon boru hattının ısıl genleşmesinden doğacak gerilimler ondülasyon tarafından yutularak ortadan kaldırılır. Kompansatörlerin ondülasyon kısmı hem ısıl genleşmeleri absorbe edebilecek esneklikte, hem de basınç-sıcaklık ve akışkan şartlarına karşı yeterli mukavemette dizayn edilmelidir. Böylece gerekli verim sağlanabilir.
Ölçüler çeşitlerine göre değişkenlik gösterir.
Metal tipte nominal çap DN 25 (1”) – DN 5000(200”) olarak belirlenirken,
Dıştan basınçlı tipte nominal çap DN25 (1″) – DN1200 (48″)’dir.
Kauçuk elemanlarda ise nominal çap DN 32 (1 1/4″) – DN 00 (24″)’dir.
Bu ölçüler uygulama alanlarına göre özel olarak belirlenmektedir. Her bir proje ve uygulama kendine özel olduğu için kullanılacak genleşme elemanı da buna göre farklı ölçülerde olacaktır.
En uygun projeye en uygun ölçü için, üreticilere başvurmak gerekir. Ki ihtiyaca göre üretim yapılabilsin.
Bu elemanların montajı özel önem isteyen ve dikkat isteyen bir iştir.
Metal türlerin montajı sırasında boru hattı kullanılacak eleman adedine ve genleşme miktarına uygun boru parçacıklarına bölünür. İki sabit nokta arasına bir adet eksenel kompansatör koyulmalıdır.
Montaj sırasında ondülasyon kısmına sert darbeler gelmemesine dikkat edilmeli, kaynak kıvılcımlarının ondülasyon kısmına sıçraması alınacak önlemelerle engellenmelidir. Laynerli tür kullanılıyorsa akışkan yönü de dikkate alınmalıdır.
Ancak her halükarda montajı işin uzmanına bırakmak ve profesyonel destek almak gerekir.
Fiyatlar, kullanılacak tip ve adede göre belirlenir. Bu nedenle her birinin fiyatı farklıdır.
Bir projede kullanılacak kompansatör tipi ve adedi net olarak belirlendiğinde ne kadarlık bir harcama yapılacağı da ortaya çıkar.
Fiyatlar için sektörün uzman ismi Hels Endüstriyel’den teklif alınız.
Teklif almak için internet sitemizde yer her ürünün kendi sayfasında yer alan “Teklif al” sekmesine girerek istenen bilgileri doğru ve eksiksiz olarak yazıp “gönder” demeniz yeterli olacaktır.
