LAYNERLİ KOMPANSATÖR NEDİR | NE İŞE YARAR | KULLANIM ALANLARI NELERDİR?
Laynerli kompansatör nedir sorusunun yanıtını bu yazıda bulabilirsiniz ama daha önce layner nedir sorusu cevaplanmalıdır. İç kovan ya da gömlek de denen layner aslında kompansatörün ömrünü uzatan bir aksesuardır. Çünkü genleşme elemanını erozyona ve akışın neden olduğu titreşime neden olabilecek doğrudan akış çarpışmasından korurlar.
LAYNERLİ KOMPANSATÖR NEDİR?
Laynerli kompansatör körük iç yüzeyinde meydana gelebilecek aşınmayı önleyen parça olan laynerin kullanıldığı genleşme elemanıdır. Layner genellikle körükle aynı malzemeden imal edilir.
Bu parça içinden geçen akışkanın akışı sırasında körük elemanının iç yüzeyi üzerindeki olumsuz etkileri azaltan parçadır.
Laynerler sürtünme kayıplarını minimumda tutmanın gerekli olduğu ve düzgün bir akış istenen durumlar ile akış hızlarının yüksek olduğu ve körüklerde titreşimin yankılanma olasılığının olduğu yerlerde mutlaka kullanılmalıdır.
Kompansatörlerin kullanım ömrünün uzatan bu parçaların kullanılması gereken genleşme elemanları olduğu gibi, kullanılmaması gereken kompansatörler de vardır.
LAYNER NE İŞE YARAR?
Layner ne işe yarar sorusu en az laynerli kompansatör nedir sorusu kadar önemlidir. Çünkü layner kompansatörün ömrünü uzatan bir parçadır.
Körüğün içindeki aşırı yüksek hava, buhar veya sıvı akış hızı, körüğün erken titreşmesine ve bozulmasına neden olur. Bu durum körüklere zarar verecektir.
Bu nedenle özellikle yüksek akış hız olan sistemlerde mutlaka laynerli kompansatör kullanılmalıdır. Ki bu sayede kompansatörün kullanım ömrü daha uzun olsun.
Ayrıca; akışkanın sürtünme kayıpları azaltılmak isteniyorsa, yüksek derece asidik ortam varsa, ters akım söz konusuysa layner kullanmak kompasatörün verimli çalışmasını, yorulmamasını sağlar
Öte yandan akışkan sıcaklığının çok yüksek olduğu durumlarda da körüğün direkt sıcaklıklardan korunması için layner kullanılmalıdır.
KULLANIM ALANLARI?
Laynerler normal şartlarda kullanılmasına gerek olmayan parçalardandır ama bazı durumlarda da mutlaka kullanılmalıdır.
Eksenel kompansatörlerde özellikle partiküllü akışkanlarda layner kullanılmalıdır.
Buhar hatlarında basınç kaybını azaltmak için 60 mm ve üzeri genleşmelerde laynerli kompansatör seçilmelidir.
Egzoz çıkışlarında kullanılacak genleşme elemanları mutlaka laynerli olmalıdır.
Eksenel ve yanal hareketi birlikte alacak kompansatörlerde ise layner çapı küçük seçilmelidir.
Buhar hatlarında basınç kaybını azaltmak için 60 mm ve üzeri genleşmelerde laynerli veya dıştan basınçlı kompansatör seçilmelidir.
Partiküllü akışkanlarda kullanılacak titreşim tutucu çelik kompansatörlerde küçük çaplı özel layner seçilmelidir.
Yüksek basınçlarda ise çift kat körüklü metal körüklü laynersiz kompansatörler kullanılmalıdır.
MONTAJI NASIL YAPILIR?
Laynerler kompansatöre kaynaklanarak kullanılırlar.
Tekli, konik ya da iç içe geçmiş şekilde dizayn edilebilen laynerli bir kompansatör akış yönü göz önünde bulundurularak monte edilmelidir. Eğer akışkanın yönü dikeyse laynerlerin altında boşaltma delikleri bulunmalıdır. Böylece laynerle boğumlar arasındaki partikül birikimi önlenebilir.
Laynerin tasarımı, kompansatörün nominal çapına, akışkan hızına ve laynerin kendi uzunluğu gibi kriterler göz önüne alınarak kompansatör üreticileri tarafından yapılır.
