BUHAR SAYACI NEDİR | NE İŞE YARAR | KULLANIM ALANLARI NELERDİR?
Buhar sayacı, prosese, gereken buhar miktarının verilip verilmediğini, verildiyse bu buharın sıcaklık ve basıncının kontrol edilmesini sağlayan elemandır. Buhar sayaçları sistem verimliliği, prosesin kontrolü, buhar maliyeti ve enerji verimliliği sağlamak için kullanılır.
Bu yazımızda buhar sayacı nedir, ne işe yarar, kullanım alanları nelerdir, montajı nasıl yapılır gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.
BUHAR SAYACI NEDİR?
Buhar sayacı doymuş ve kızgın buhar uygulamalarında kullanılan, pek çok işlevi olan elemanlara verilen isimdir.
Doymuş buharın ölçümü için geliştirilmiş özel amaçlı bir akış ölçerler olarak da tanımlanabilecek bu elemanlar ile öncelikle prosese istenen miktarda buhar verilmediğini kontrol edilir.
Buhar verildiyse de söz konusu buharın sıcaklık ve basıncının gereken düzeyde olup olmadığı da kontrol edilebilir.
Bu sayaçları kullanmak maliyet ölçümünde büyük fayda sağlar. Ayrıca enerji ve sistem verimliliği ve proses kontrolü için kullanılır.
Verimliliğin ne kadar düştüğünü tespit ederek, önlem alınmasını bu sayede de verimliliğin artırılması çalışmalarını başlamasını sağlar.
Buhar ve yoğuşma uygulamaları için uygun olan birçok çeşidi vardır:
- Orifis plakalı
- Türbin debimetreler
- Değişken alanlı akış ölçerler.
- Yaylı değişken alanlı
- Doğrudan sıralı değişken alanlı (TVA) akış ölçerler.
- Ultrasonik akış ölçerler.
- Vorteks buhar sayaçları
En çok kullanılanları ise Vorteks ile Kompakt Orifis'tir.
VORTEX BUHAR SAYACI
Vortex buhar sayacının gövdesinin ortasında bir çubuk vardır. Bu çubuk akışkanın çarpması ile girdaplar oluşturur ve bu girdaplar sensörler ile ölçülür.
KOMPAKT BUHAR SAYACI
Kompakt buhar sayacı sıvılar için ideal, gaz ve buhar için de uygun bir elemandır. Basit kurulumu ile, azaltılmış düz boru hattı ile, doğrudan montaj ve merkezleme mekanizması ile tercih edilen buhar sayaçları arasındadır.
BUHAR SAYACI NE İŞE YARAR?
Buhar sayacı nedir sorusu kadar önemli bir diğer soru da ne işe yarar sorusudur. Çünkü bu sorunun cevabı sayaçların neden kullanılması gerektiğini otaya koyar.
Daha önce de değindiğimiz gibi buhar sayacı prosese istenen ve gerekli miktarda buhar verilip verilmediğini ve sisteme verilen buharın sıcaklık ve basıncının uygun olup olmadığını kontrol etmeye yarar. Bu açıdan enerjinin geri kazanılmasında çok büyük faydaları vardır.
KULLANIM ALANLARI
Buhar sayaçları genel olarak doymuş buhar, kızgın buhar uygulamalarında kullanılırlar.
Çalışma prensibi sayaç türüne göre değişkenlik gösterir.
Örneğin Vorteks buhar sayacı Karman vorteks prensibi olarak bilinen fizik prensibine dayanır. Akışkan, akış hattı üzerindeki bir engele çarparak engelden sonra, engelin her iki tarafında vorteksler oluşur. Vorteks oluşma frekansı, ortalama akış hızı ile orantılıdır.
Kimya ve petrokimya endüstrileri, proses fabrikaları ve enerji üretimi, su arıtma ve dağıtımı, gaz işleme ve taşıma, petrol üretimi ve rafine edilmesi gibi alanlarda kullanılan Kompakt Orifis Buhar Sayacının çalışma prensibi ise şöyledir:
Orifis buhar sayacı içerisinde yer alan orifis plaka basınç düşüşüne sebep olur. Basınç düşüşünün büyüklüğüne dayanarak, akış hesaplanabilir.
Bu ölçüm yöntemi türbin debimetrelerin kullanılmadığı kirli akışkanlarda ve büyük çaplarda ölçümler için bir seçenektir.
Orifis sayaçlaç hem sıvılar hem gaz akışkanlar için kullanılabilir.
MONTAJI NASIL YAPILIR?
Buhar sayacı montajının nasıl yapılması gerektiğine de değinelim.
Öncelikle sayaç öncesi ve sonrasında belirli uzunlukta düz mesafeler olması gerekmektedir.
Montaj aşamasında dikkat edilmesi gereken hususlar ise şöyledir:
- Ölçüm aralığı uygun mu?
- Okuma hassasiyeti uygun mu?
- Önünde ve arkasındaki minimum montaj mesafeleri doğru mu?
- Buhar kuruluk oranın nedir?
Ürünün montajı yapılırken ise akış yönüne, montaj yerine eksen kaçıklığı olmamasına ve 90 derece dik olmasına, paslanmaz kaynak yapılmasına dikkat edilmelidir.
